Giá trị hàng hóa là gì? Giá trị sử dụng của hàng hóa là gì? Giá trị hàng hóa được biểu hiện thông qua đâu? Hai thuộc tính của hàng hóa là giá trị và giá trị sử dụng có mối quan hệ như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm câu trả lời chính xác thông qua bài viết dưới đây nhé!
- Bảo hiểm thất nghiệp là gì? tất tần tật về bảo hiểm xã hội năm 2022
- Hướng dẫn tra cứu bhxh thất nghiệp năm 2022 chi tiết, đầy đủ
Giá trị hàng hóa là gì?
Giá trị hàng hoá là gì? Giá trị của hàng hóa là một thuộc tính của hàng hóa, được tạo ra bởi lao động hao phí của người sản xuất và được kết tinh trong hàng hóa. Giá trị của hàng hóa tính bằng thời gian lao động xã hội cần thiết. Thời gian lao động xã hội cần thiết là thời gian lao động trung bình để người sản xuất tạo ra hàng hoá. Thời gian này có thể thay đổi.
Giá trị sử dụng của hàng hóa là gì?
Giá trị sử dụng của hàng hóa là công dụng, lợi ích của hàng hóa thỏa mãn nhu cầu của con người. Có thể là nhu cầu cho việc sản xuất và cũng có thể là nhu cầu tiêu dùng của cá nhân mỗi người. Bất kỳ một hàng hóa nào cũng có một hay một số công dụng nhất định. Sự công dụng (lợi ích) này của hàng hóa khiến nó có giá trị sử dụng.
Ví dụ, than đá được dùng làm chất đốt hoặc làm nguyên liệu cho một số ngành công nghệ hoá chất. Công dụng của gạo là để ăn, vậy giá trị sử dụng của gạo là để ăn,…
Mối quan hệ giữa hai thuộc tính của hàng hóa
Bất kỳ hàng hóa nào cũng có hai thuộc tính cơ bản là giá trị sử dụng và giá trị. Hai thuộc tính này có mối quan hệ ràng buộc, vừa thống nhất và vừa mâu thuẫn với nhau.
Sự mâu thuẫn giữa 2 thuộc tính của hàng hóa
- Với tư cách là giá trị sử dụng thì các hàng hoá khác nhau về chất (vải mặc, gạo, trái cây,…). Nhưng với tư cách là giá trị thì các hàng hóa lại đồng nhất về chất, đều là sự kết tinh của lao động. Tức là, về mặt giá trị thì mọi hàng hóa (vải mặc, gạo, trái cây, sắt thép,…) đều do lao động tạo ra.
- Quá trình thực hiện giá trị và giá trị sử dụng của hàng hóa tách rời nhau về mặt không gian và thời gian. Giá trị được thực hiện trước, trong lĩnh vực lưu thông còn giá trị sử dụng được thực hiện sau, trong lĩnh vực tiêu dùng.
Thông thường, người sản xuất quan tâm tới giá trị còn người tiêu dùng quan tâm tới lợi ích, công dụng (giá trị sử dụng) của hàng hóa. Để đạt được mục đích giá trị thì người sản xuất phải chú ý đến giá trị sử dụng, hàng hóa của họ mang lại lợi ích gì cho người tiêu dùng. Ngược lại, người tiêu dùng muốn có hàng hóa và lợi ích từ hàng hóa thì phải trả tiền (hay giá trị) cho người sản xuất ra nó.
Sự thống nhất giữa 2 thuộc tính của hàng hóa
Giá trị sử dụng và giá trị hàng hóa đồng thời tồn tại trong một hàng hoá. Nếu một vật thoả mãn nhu cầu nào đó của con người, xã hội nhưng không có giá trị (không do lao động tạo ra, không có kết tinh lao động thì sẽ không phải là hàng hoá. Ngược lại, một vật có giá trị, do lao động tạo ra nhưng không có giá trị sử dụng, không mang lại lợi ích hay công dụng nào cho người sử dụng, cho xã hội thì cũng không trở thành hàng hoá.
Thước đo xác định lượng giá trị hàng hoá là gì?
Thước đo xác định lượng giá trị của hàng hóa do thời gian lao động quyết định. Thực tế, để sản xuất và đưa ra thị trường một loại hàng hóa thì cần rất nhiều người lao động. Thời gian lao động cá biệt để sản xuất ra 1 hàng hóa của mỗi người lao động là khác nhau vì điều kiện sản xuất, trình độ tay nghề là không giống nhau.
Theo Các Mác: “Chỉ có lượng lao động xã hội cần thiết, hay thời gian lao động xã hội cần thiết để sản xuất ra một giá trị sử dụng, mới quyết định đại lượng giá trị của giá trị sử dụng ấy”.
Như vậy, thước đo lượng giá trị của hàng hóa được tính bằng thời gian lao động xã hội cần thiết và thời gian này có thể thay đổi. Thời gian lao động xã hội cần thiết là thời gian cần thiết để sản xuất ra một hàng hóa trong điều kiện bình thường của xã hội.
Có ba yếu tố cơ bản ảnh hưởng tới lượng giá trị của hàng hoá, đó là:
Năng suất lao động
Năng suất lao động là năng lực sản xuất của lao động, được đo bằng số lượng sản phẩm được người lao động sản xuất ra trong một đơn vị thời gian. Năng suất lao động phụ thuộc vào những yếu tố sau đây:
- Trình độ thành thạo công việc trung bình của người lao động
- Mức độ phát triển của khoa học, kỹ thuật, công nghệ.
- Mức độ ứng dụng những thành tựu khoa học, kỹ thuật, công nghệ vào sản xuất.
- Trình độ tổ chức quản lý.
- Quy mô và hiệu suất của tư liệu sản xuất.
- Các điều kiện tự nhiên khác.
Cường độ lao động
Cường độ lao động là mức độ hao phí sức lao động trong một đơn vị thời gian. Đó là mức độ khẩn trương, nặng nhọc hay căng thẳng của lao động. Nếu cường độ lao động tăng lên thì số lượng (hoặc khối lượng) hàng hóa sản xuất ra tăng lên và cũng sẽ hao phí sức lao động hơn. Thế nhưng giá trị của một đơn vị hàng hóa vẫn không đổi.
Mức độ phức tạp của lao động
Mức độ phức tạp của lao động được chia thành giản đơn và phức tạp. Lao động giản đơn là lao động mà bất kỳ người lao động nào cũng thực hiện được mà không cần trải qua đào tạo. Lao động phức tạp là lao động đòi hỏi phải được đào tạo, huấn luyện, có chuyên môn lành nghề nhất định.
Như vậy, bài viết trên đây đã giải đáp thắc mắc giá trị hàng hóa là gì và giá trị sử dụng của hàng hóa là gì? đồng thời là phân tích mối quan hệ giữa 2 thuộc tính của hàng hóa. Hi vọng sẽ giúp ích được nhiều cho quá bạn đọc.